
1401/08/08 11:34:42
التهاب كيسه صفرا
کیسه صفرا یک کیسه گلابی شکل است که در سطح تحتانی کبد و در قسمت بالا و راست شکم زیر لبه دنده ها قرار دارد . این کیسه توسط مجاری صفراوی از یک طرف به کبد و از طرف دیگر به ابتدای روده کوچک متصل می گردد .سنگهای صفراوی جزء بیماریهای شایع دستگاه گوارش بوده و تقریباً از هر ده نفر بزرگسال یک تا دو نفر مبتلا به سنگهای صفراوی می باشند . خانمها بیش از آقایان دچار این عارضه می شوند .
سنگهای صفراوی چند نوع بوده و به چه اشکالی هستند ؟
دو نوع اصلی سنگهای صفراوی شامل سنگهای کلسترولی (شایعترین سنگ) و سنگهای پیگمانتر (یا رنگی) می باشند . سنگهای صفراوی ممکن است خیلی کوچک و مانند شن و یا بزرگ به یک توپ گلف باشند ، تعداد آنها نیز از یکی تا صدها عدد متغییر است .
عوامل خطرساز در ایجاد سنگهای صفراوی چیست ؟
*سن بالای 40 سال *چاقی *رژیم های غذایی پرکالری و پرچربی *جنس مونث *زایمان های زیاد
*نژاد *کاهش وزن سریع *سابقه فامیلی سنگهای صفراوی *دیابت *استفاده از قرصهای ضد بارداری
*انگلهای صفراوی *کم خونی سلولهای داسی *زندگی کم تحرک
تظاهرات بالینی سنگهای صفراوی چیست ؟
در مواردی علائم خفیف و تکرار شونده وجود دارند که بصورت دردهای ناحیه فوقانی شکم ، تهوع ، استفراغ ، سوزش سردل ، تلخی دهان و ترش کردن تظاهر می نماید .در برخی موارد نیز سنگهای صفراوی با ایجاد التهاب یا عفونت در کیسه صفرا خود را با عوارض شدید نشان می دهند که عبارتست از : تب ، زردی و بی حالی و همچنین درد شدید و پیچشی شکم که بطور ناگهانی شروع می شود و ممکن است به مدت 30 دقیقه تا 5 ساعت به شدت ادامه یابد .در برخی از موارد ممکن است عوارض شدید مانند سیاه شدن و ترکیدن کیسه صفرا و منتشر شدن صفرا در حفره صفراوی
درمان عوارض سنگهای صفراوی به چه صورت است ؟
در صورت بروز التهاب یا عفونت در کیسه صفرا ، خارج ساختن کیسه صفرا از بدن توسط عمل جراحی ف چه جراحی باز شکم و یا جراحی بسته از طریق لاپاراسکوپ قویا توصیه می گردد . درمان دارویی و رژیم های غذایی فقط در سنگهای صفراوی داخل کیسه صفرا که بدون علامت می باشند تجویز می گردد .
برای افرادی که مبتلا به سنگهای صفراوی داخل کیسه صفرا بوده و بدون علامت باشند . می توان منتظر ماند و بیمار را تحت نظر گرفت . ولی در موارد ذیل عمل جراحی قویا توصیه می گردد .
افرادیکه دچار عوارضی همچون التهاب و یا عفونت کیسه صفرا ، التهاب لوزالمعده و زردی بعلت وجود سنگ شده اند .
افرادیکه بعلت دردهای شدید زندگی روزمره شان مختل شده است .
افرادیکه بیماریهای زمینه ای دارند . مانند بیماران مبتلا به دیابت ، کاندید پیوند ، مصرف کننده کورتون و .....
افرادیکه سنگهای ریز و فراوان دارند .
افرادیکه در سنین پایین دچار سنگ صفراوی شده اند .
افرادیکه مبتلا به سنگ صفراوی در داخل مجاری صفراوی هستند .
افرادیکه سنگ صفراوی با قطر بیش از 3 سانتیمتر دارند .
افرادیکه طبق نظر پزشک معالجشان کاندید عمل شده اند .
شایان ذکر است در صورت عدم درمان بموقع جراحی ممکن است عوارض شدید سنگهای صفراوی مانند زردی ، عفونت ، التهاب صفاق و ..... واقع شده و حتی جان بیمار به خطر بیافتد . بنابراین ارزش عمل جراحی در جلوگیری از بروز عوارض خطرناک سنگهای صفراوی می باشد .
دو روش جراحی وجود دارد که عبارتند از :
کوله سیستکتومی با روش جراحی باز شکم .
کوله سیستکتومی با روش جراحی بسته (لاپارسکوپی)
دو روش جراحی فوق الذکر با بیهوشی عمومی صورت می گیرد
روش جراحی بسته (لاپاراسکوپی) بیشتر توصیه می شود و در اغلب موارد از این روش استفاده می شود مگر آنکه مانعی برای انجام آن باشد که این بستگی به نظر جراح معالج بیمار دارد .
روش لاپارسکوپی چیست ؟
در روش لاپارسکوپی برای خارج کردن کیسه صفرا یک برش یک سانتیمتری زیر ناف و یک برش یک سانتیمتری زیر جناغ سینه و دو برش کوچک نیم سانتیمتری در طرف راست شکم داده می شود و از طریق این برشها لنز دوربین و وسایل مورد نیاز داخل شکم می گردد و از طریق تصویر منتقل شده از دوربین به مانیتور و ابزار وارد شده به شکم . جداسازی کسیه صفرا و بستن مجرای صفراوی و عروق مربوطه به آن انجام و کیسه صفرا از بستر خود روی کبد آزاد و از شکم خارج می شود .
فـواید عمل لاپارسکوپی برای خارج کردن کیسه صفرا چیست ؟
*اقامت کوتاهتر در بیمارستان * برشهای کوچک بر روی شکم *عدم وجود عوارض برشهای معمول در جراحی باز شکم
*درد کمتر پس از عمل * بازگشت سریعتر به زندگی عادی *مناسبتر بودن از نظر زیبایی جدار شکم
معایب عمل لاپارسکوپی کدامست ؟
امکان آسیب اعضا داخل شکم بالاخص مجاور کیسه صفرا
عدم امکان خارچ ساختن کیسه صفرا با لاپارسکوپ در 5 تا 10 درصد موارد و تبدیل عمل لاپارسکوپی به عمل جراحی باز در حین عمل
آمادگي هاي قبل از انجام جراحي
از 12 ساعت قبل از عمل بیمار نباید آب و غذا میل کند .
استحمام در شب قبل از عمل و تراشیدن موهای شکم .
در موارد اورژانس و در صورت وجود تهوع و استفراغ ممکن است برای بیماران از لوله بینی ـ معده و یا سوند ادراری استفاده شود .
قطع داروهای خونریزی دهنده مانند آسپرین قبل از عمل به صلاحدید پزشک معالج .
مصرف هرگونه دارو قبل از عمل باید به اطلاع جراح و متخصص بیهوشی رسانده شود .
انجام آزمایشات روتین و تست های کبدی باید انجام شود .
انجام مشاوره قلبی در بیماران بالای چهل سال باید انجام شود .
قطع مصرف سیگار در بهبودی سریعتر پس از عمل کمک می کند .
مراقبت هاي بعد از جراحي
بعد از عمل بیمار به اطاق ریکاوری منتقل شده و چند ساعت در آنجا تحت مراقبت قرار می گیرد در صورت لزوم ممکن است بیماران بد حال را به CCU و یا ICU منتقل تا تحت مراقبت ویژه قرار گیرند .
اگر بیمار مشکل عمده قلبی ، ریوی ، عفونی و .... نداشته باشد به بخش منتقل می شود .
روز بعد از عمل بیمار راه رفته ، غذا می خورد
در بیمارستان پانسمان و مراقبت از زخم ، توسط کادر درمانی صورت می گیرد .
ممکن است درد شانه بعد از جراحی وجود داشته باشد که این امر معمولاً بعد از چند روز برطرف می شود .
استحمام بیمار روز بعد از عمل بلامانع است .
رژیم غذایی بدون چربی آزاد است .
برای بهبودی سریع ، پیشگیری از لخته شدن خون در وریدهای پا .