1403/11/01 11:38:39
بخش درمان پزشكی هسته ای بیمارستان جم
طی سالهای اخیر با افزایش میزان شیوع سرطان های مختلف ، تلاش های زیادی برای بهبود روش های تشخیصی و درمانی به منظور كنترل بهتر بیماری و انجام درمان های موثر ، صورت گرفته است . پزشكی هسته ای شاخه ای از علوم پزشكی مدرن بوده كه با استفاده از رادیوداروها ، در تشخیص و درمان طیف گسترده ای از بیماری های خوش خیم و بدخیم كاربرد دارد . یكی از ویژگی های منحصر به فرد درمان های پزشكی هسته ای ، هدفمند بودن و اختصاصی بودن آن بوده كه این خصوصیت باعث بهبود اثربخشی درمان و همچنین كاهش عوارض جانبی احتمالی می گردد . در واقع در پزشكی هسته ای قبل از انجام درمان با رادیو داروها ، با تجویز مقادیر كم رادیوداروهای تشخیصی ، مناسب بودن آن درمان مورد بررسی قرار می گیرد . این مفهوم در علوم پزشكی هدفمند درمان سرطان به عنوان" تراگنوستیك " نامیده می شود كه به معنای استفاده از مولكولی نشاندار با عنصر رادیو اكتیو برای تشخیص بوده كه در صورت جذب مناسب در ضایعات سرطانی ، می توان از همان مولكول برای نشان دارسازی آن با عنصر رادیو اكتیو مناسب درمان استفاده كرد. شروع درمان های هدفمند در پزشكی هسته ای از حدود 80 سال قبل و با استفاده از ید رادیو اكتیو برای بیماریهای تیروئید بوده است. در سال های اخیر با پیشرفت روزافزون علوم پزشكی ، درمان های هدفمند متعدد مبتنی بر رادیوداروها برای سرطان های مختلف معرفی و به كار برده شده است . در سال 2018 رادیو داروی لوتشیوم دوتاتیت (177Lutetium-DOTATATE) برای درمان تومورهای نورواندوكرین پیشرفته و متاستاتیك مجوز FDA را اخذ كرد . به كمك این درمان ، بقای بیماران افزایش یافته و بهبود قابل ملاحظه كیفیت زندگی مشاهده شد . همجنین در اوایل سال 2022 ، رادیو داروی لوتشیوم PSMA- (177lutetium-PSMA) برای درمان سرطان پروستات مقاوم به درمان های معمول و متاستاتیك مجوز FDA را اخذ كرد . با این درمان ، كنترل مناسب بیماری ، كاهش درد و بهبود بقای بیماران ایجاد شده است . قابل ذكر است به دنبال نتایج خوب این درمان ها در كشورهای اروپایی از سال 2010 و با همت سازمان انرژی اتمی ایران ، هر دو رادیو داروی لوتشیوم دوتاتیت و لوتشیوم –PSMA از اواسط سال 1395 (اواخر سال 2016) در دانشگاه های علوم پزشكی مشهد ،بوشهر و شهید بهشتی تهران در اختیار بیماران قرارگرفته بود تا امروز كه در تعدا زیادی از مراكز پزشكی هسته ای در سرتاسر كشور این درمان ها انجام می شود . از سایر درمان های مرسوم در پزشكی هسته ای می توان به استفاده از رادیوداروهای مختلف (مانند ساماریوم، رنیوم و لوتشیوم) برای تسكین دردهای ناشی از متاستازهای استخوانی اشاره كرد كه این درمانها در بیش از نیمی از بیماران می توانند باعث كاهش مصرف مسكن های مخدر و كاهش دردها بین 6-3 ماه بشوند. تزریق داخل مفصلی رادیوداروها، درمانی مؤثر برای التهاب مفاصل مقاوم به درمان های روتین می باشد مثلاً در بیماران با روماتیسم مفصلی پیشرفته یا اختلالات مفصلی در بیماران هموفیلی. در بخش پزشكی هسته ای بیمارستان جم، مشاوره برای تشخیص و درمان سرطان با رادیوداروها برای بیماران عزیز ارائه شده و همچنین كلیه درمان های مبتنی بر رادیوداروها انجام می شود. درمان با رادیوداروها در بیمارستان جم به صورت سرپایی (زمان بستری معمولاً بین 8-4 ساعت بر اساس نوع بیماری و شرایط بیمار محترم) در بخش درمان با امكانات مجهز و كادر مجرب صورت می گیرد.