كرانیوتومی

1403/10/08 10:25:25

ترومای سر و جراحی مغز

پرستار در هنگام بستری و زمان ترخیص به بیمار ترومای سر بدن نیاز به عمل جراحی موارد زیر را آموزش میدهد:

آموزش روند درمان در حین بستری:

بستری كردن برای زیر نظر گرفتن بیمار، در صورت داشتن علائم شدید مانند كاهش هوشیاری، شكستگی جمجمه
انجام اقدامات تشخیصی مانند آزمایش خون، انجام رادیوگرافی و سی تی اسكن.
تعیین آسیب و میزان صدمه ایجاد شده تنها با معاینه، مشاهده دقیق و تحت نظر قرار دادن امكان پذیر میباشد.
امكان دارد پس از معاینه و بررسی فرد توسط پزشك بیمار مرخص و به خانه فرستاده شود، كه حتماً باید یك فرد قابل اطمینان در كنار بیمار بماند و مراقب ظاهر شدن علائم هشدار باشد.
24 ساعت اول بعد از ضربه از نظر بروز علائم و عوارض جدی بسیار مهم است.

مراقبتهای لازم برای بیماران در منزل:

هنگام استراحت در منزل بهتر است جهت پیشگیری از مشكلات تنفسی و بهتر خارج شدن خلط سر تخت 30 درجه بالا باشد.
به منظور كاهش استرس و بی خوابی محیط زندگی را آرام و ساكت سازید و از وارد آمدن هیجان به بیمار خودداری فرمایید.
در چند روز اول از مصرف غذاهای سنگین پرهیز شود و جهت جلوگیری از استفراغ غذا در مقدار كم و در وعده های بیشتری مصرف شود.
در صورتیكه جراحتی روی قسمتی از بدن دارید حداكثر یك روز در میان پانسمان آن را تعویض نمائید و در زمان تعیین شده جهت كشیدن بخیه ها مراجعه نمائید.
جهت جلوگیری از زخم بستر از تشك مواج استفاده شود و بیماران مرتب وضعیت داده شوند.
داروهای خود را به صورت منظم و در ساعت تنظیم شده مصرف كنید.
در صورت جراحی سر 2 هفته بعد جهت كشیدن بخیه ها به اورژانس مراجعه شود.
جهت جلوگیری از یبوست بهتر است از غذاهای پرفیبر مانند سبزیجات و میوه هایی مانند انجیر و آلو زرد استفاده شود.
از زور زدن خودداری كرده و از دستشویی فرنگی استفاده كند.

در صورت بروز هر یك از علائم زیر مجدداً به اورژانس مراجعه نمائید:

سرگیجه شدید
اختلال هوشیاری
تشنج
سردرد
تنگی نفس
فراموشی
تاری دید و ضعف بینایی
ادامه خونریزی با تشرح خونابه ای
درد شدید هنگام راه رفتن
افزایش قابل توجه ضربان قلب و تنفس
عدم تعادل

پرستار در هنگام بستری به بیمار عمل جراحی سر موارد زیر آموزش میدهد:

آمادگی قبل از عمل:

هنگام خواب زاویه سر باید 30 درجه بالاتر از بدن باشد.
ناحیه ای از موی سر شما یا همه آن تراشیده میشود. بهداشت مو و پوست سر باید با دقت رعایت شود.
اغلب بعد از جراحی، شما به واحد مراقبتهای ویژه منتقل میشوید.
قبل از رفتن به اتاق عمل زیور آلات، اجسام فلزی، گیره سر، دندان مصنوعی و غیره را از خود دور كنید.
كلیه لباسهای خود (لباس زیر، جوراب و ...) را در آورید و لباس مخصوص اتاق عمل بپوشید.
در صورت داشتن سابقه بیماری و سابقه حساسیت (دارویی، غذایی) پرستار و پزشك معالج را در جریان امر قرار دهید.
در صورتی كه بیماری خاصی دارید و تحت درمان هستید، به پزشك و پرستار خود اطلاع دهید، زیرا ممكن است نیاز باشد داروهای شما قطع و داروهای جدید جایگزین شود.
قبل از رفتن به اتاق عمل به شما سرم وصل شده و برای پیشگیری از عفونت طبق دستور پزشك آنتی بیوتیك تزریق میشود.
عمل شما تحت بیهوشی عمومی انجام شود.

بعد از جراحی، در ICU:

بیمار با پانسمان ناحیه سر و در حالت نیمه هوشیار منتقل بخش مراقبتهای ویژه میشود.
ناحیه جراحی شده به یك یا چند لوله به نام درن متصل است. این لوله ها دو نوعاند؛ نوعی كه دارای خلاء است كه روی زمین قرار میگیرد و ترشحات خونی را تخلیه میكند. نوع دیگر كه خلاء ندارد، مسئول خالی كردن مایع مغزی ـ نخاعی است. این لوله باید حتماً هم سطح سر شما یا بالاتر قرار بگیرد.
سر باید 30 درجه بالاتر از سطح قلب قرار گرفته شود مگر اینكه جراح توصیه دیگری در این مورد داشته باشد. قرار گرفتن سر در این وضعیت باعث میشود تخلیه وریدی مغز بهتر انجام شود و فشار مغز پایین آید.
اغلب بعد از هر جراحی، آنتی بیوتیك و مسكن تجویز میشود. همچنین داروهای دیگر مانند ضد تشنجها، استروییدها (برای جلوگیری از تورم مغز) و ... طبق دستور پزشك به بیمار داده خواهد شد.
ممكن است لوله ای از داخل بینی به داخل معده برای تغذیه یا تخلیه فرستاده شود یا لوله ای داخل نای بیمار وجود داشته باشد.
سطح هوشیاری و مردمكهای بیمار مرتب بررسی میشود.
بیمار را با سی تی اسكنهای متعدد از نظر احتمال خونریزی و عوارض كنترل و در صورت نبود مشكل، به بخش مغز و اعصاب منتقل میشود.
بعد از جراحی، در بخش در صورت ثابت ماندن وضعیت و نبود خطر برای بیمار، حركت دادن و تغذیه دهانی با صلاحدید پزشك آغاز میشود.
نكته مهم در مورد این گروه از بیماران، مشكلات بلعی است و تغذیه سریع، میتواند باعث ورود غذا به مجاری تنفسی و ایجاد حالت خفگی یا ذات الریه شود. پس غذا خوردن باید كاملاً با احتیاط باشد و از غذاهای مایع و رقیق شروع و به تدریج به مقدار آن افزوده شود.
ممكن است بیمار مدتی قادر به حركت نباشید و نتواند موقع راه رفتن تعادل خود را حفظ كند و زمین بخورد. پس نظارت و كمك اطرافیان و كاركنان پزشكی هنگام راه رفتن بیمار ضروری است.
از چرخاندن بیش از حد سر خودداری كنید. در صورت داشتن مزه شور در دهان یا ترشح از محل عمل باید پزشك یا پرستار در جریان قرار گیرد.
از سرفه، عطسه و باد انداختن در بینی خودداری كنید. زیرا باعث فشار آمدن به ناحیه عمل خواهد شد.

پرستار در هنگام ترخیص به بیمار عمل جراحی سر كرانیوتومی موارد زیر آموزش میدهد:

رژیم غذایی و تغذیه:

جهت پیشگیری از یبوست از رژیم پرفیبر (میوه ها و سبزیجات) حاوی سبوس و مایعات فراوان استفاده كنید.
از یك رژیم غذایی سالم و كم چرب پیروی كنید.
در صورت مصرف الكل یا نوشیدنی های كافئین دار، آن را از رژیم غذایی خود حذف نمایید.

فعالیت در منزل:

از استرس، عصبانیت، فعالیت بدنی بیش از اندازه و انجام فعالیتهای سنگین به خصوص در گرما اجتناب كنید.
پیاده روی منظم و انجام سایر انواع ورزشها زیر نظر پزشك، در افزایش زمان بهبودی مؤثر است.
از انجام هرگونه ورزشهای برخوردی حداقل به مدت 12 ماه بعد از عمل خودداری كنید تا مانع از ایجاد تورم در سر شود.

مراقبت در منزل:

بعد از عمل با نظر پزشك معالج میتوان از حمام، دوش یا وان استفاده كرد ولی بهتر است تا زمانیكه بخیه ها كشیده نشده، سر خشك بماند.
بخیه ها یا گیره های زخم به طور كامل در مدت 7-14 روز اول بعد از جراحی برداشته میشوند.
میتوانید 2 روز بعد از كشیدن بخیه ها، موهایتان را بشویید. میتوانید 4 هفته بعد از عمل، موهایتان را رنگ كنید.
تا دو هفته بعد از عمل جراحی از رژیم غذائی سبك استفاده نمایید.
جهت جلوگیری از یبوست بهتر است از غذاهای پرفیبر مانند سبزیجات و میوه ها استفاده شود.
لازم است استراحت نسبی با نظر پزشك معالج رعایت شده و از فعالیتهای شدید خودداری گردد.
خودداری از سرفه، عطسه و باد انداختن در بینی، زیرا باعث فشار آمدن به ناحیه عمل خواهد شد.
به هیچ عنوان نباید بیش از حد سر خود را بچرخانید.
بهتر است بیمار تا مدتی بخصوص هنگام راه رفتن توسط خانواده حمایت گردد.
پس از دراز كشیدن، به آرامی سر خود را بالا بیاورید تا از سردرد و سرگیجه جلوگیری شود.
طبق دستور پزشك از بلند كردن اجسام سنگین خودداری كنید. زمانی كه هوشیاری كامل، كنترل ادراری و اجابت مزاج و بلع غذا را دوباره به دست آورید، ترخیص میشوید. مصرف منظم داروها ضروری است.
ممكن است بعد از عمل جراحی نقایص عصبی پیدا كنید. اختلال تكلم، انحراف در صورت، ضعف در دست و پا و مشكلات بینایی، از عوارض احتمالی جراحی هستند كه در صورت ایجاد این عوارض نیاز به توانبخشی میباشد.
برای مدتی طولانی قادر به تمركز بر یك موضوع نخواهید بود. اگر شما در گذشته زیاد مطالعه میكردید، ممكن است در این وضعیت این كار برایتان دشوار باشد. این وضعیت به تدریج بهبود مییابد.
تا 2 هفته بعد از عمل، سردردها، شروع به فروكش كردن مینمایند. در برخی شرایط، ممكن است تا چندین ماه ادامه یابند. اگر بعد از دراز كشیدن كه میخواهید از جا برخیزید به سرعت سرتان را بالا بیاورید، نه تنها ممكن است مبتلا به سردرد شوید، بلكه دچار سرگیجه هم میشوید. با قرار دادن سر خود بین زانوهایتان، فشار در سر افزایش یافته و همین امر موجب افزایش درد میشود.
از رفتن به ساحل بپرهیزید و اگر به استخر میروید باید عمق آب به قدری كم باشد كه فردی كه همراه شماست بتواند سرتان را در زمان تشنج، بالای آب نگه دارد. به تنهایی شنا نكنید.
تا زمانیكه جراح اعصاب به شما اجازه نداده است نباید رانندگی كنید. معمولاً 2-4 هفته بعد از عمل با اجازه پزشك میتوانید رانندگی كنید.
معمولاً لازم است كه حداقل 6 هفته به طور كامل از كار خود دور بمانید. بعد از این مدت، میتوانید در ساعات كاری محدود و با انجام وظایف سبك به محل كار خود بازگردید.
بعد از ضربه مغزی، از دست دادن حافظه طبیعی است، اما این مشكل دائمی نیست و برطرف میگردد.

داروهای مصرفی در منزل:

داروهای تجویزی توسط پزشك دقیقاً مصرف شود و بدون اجازه پزشك قطع نگردد.
به دلیل استفاده از داروهای آرام بخش از كارهایی كه نیاز به دقت و هوشیاری بیشتری دارد مثل رانندگی خودداری شود. رانندگی و شروع به كار باید با نظر پزشك معالج باشد.

علایم هشدار و زمان مراجعه بعدی:

افزایش قرمزی، ترشح، افزایش مایع و تورم، نشت مایع در محل عمل افزایش شدت سردرد
خواب آلودگی و كسالت ضعف و ناتوانی
گیجی، افتادن مشكل در تكلم
درد در ناحیه قفسه سینه یا مشكل در تنفس اختلال در دید
حمله صرع یا تشنج، حالت تهوع و استفراغ
حساسیت پوستی، احساس درد یا تورم در پا و ماهیچه ساق پا
تب بالا و تعرق و گرفتگی عضلات گردن