آنژیوپلاستی

در طی چند دهه اخیر روشی نوین جهت درمان بیماری های قلبی عروقی ابداء شد كه یك انقلاب نوین در طب و درمان بیماریهای قلبی ایجاد كرد و آن آنژیوپلاستی یا بالون زدن عروق بود.
اولین آنژیوپلاستی توسط یك نفر رادیولوژیست بنام اندره گروتزینگ در سوئیس انجام شد كه فقط از یك بالون ساده جهت باز كردن تنگی رگ استفاده كرد، بعد از آن با پیشرفت علم وتكنولوژی انواع اقسامی از بالون ها وسپس استنت ها از جمله استنت دارویی و جذبی ابداع شد كه جراحی قلب باز را در درمان بیماریهای قلبی به حاشیه راند.
روش انجام انژیوپلاستی هم شباهت های زیادی به آنژیوگرافی دارد به نحوی كه مانند آن از طریق رگ دست یا پا و با بی حسی موضعی و قرار دادن یك شیت كوچك در داخل رگ انجام میشود،سپس بوسیله كاتتر مخصوص كه از مسیر شریان ائورت به دهانه رگ كرونر فرستاده میشود ماده حاجب تزریق و فیلم برداری میشود .
بعد از مشخص شدن دقیق محل و شدت تنگی بسته به شكل ضایعه رگ و شكل و فرم رگ و میزان تنگی یك سیم فلزی بسیار باریك كه مخصوص آنژیوپلاستی است بنام وایر(wire)از تنگی عبور داده میشود .
وایرها انواع و اقسام دارند بیش از صدها نوع از شركت های مختلف با اشكال و خصوصیات مختلف وجود دارد كه بسته به مشخصات رگ و تنگی انتخاب میشود ، قطر این وایرها ١٤ هزارم اینچ میباشد و تقریبا مثل یك نخ باریك میباشند.
بعد از عبور وایر كه گاها در عروقی كه انسداد كامل میباشند تا یكساعت ممكن است طول بكشد (ولی عموما در عرض چند ثانیه انجام میشود) در تنگی های خیلی شدید یا سفت با رسوب كلسیم ابتدا از روی این وایر یك بالون  جهت اماده سازی رگ برای استنت گذاری عبور داده شده و تنگی بطور نسبی باز میشود تا استنت كارگذاری شود كه اینكار نیز عموما به راحتی قابل انجام است ولی گاها در عروق پر پیچ وخم و انسدادهای كامل و عروق با رسوب كلسیم زیاد گاها زمان براست .
بالون ها نیز مانند وایر ها انواع و اقسام متفاوت داشته و صدها نوع دارند كه بسته به شكل رگ و ضایعه تنگی انتخاب میشود. قطر بالون ها از ٨/ . میلیمتر تا ٥ میلیمتر و باطول ٥ میلیمتر تا ٤٥ میلیمتر ( البته برای عروق كرونر) موجود میباشند .
این بالون ها در انتها یك وسیله ارتباطی دارند كه به یك وسیله دیگر بنام اینفلاتور ( باد كننده) وصل میشوند تا با پیچاندن انتهای آن بالون نیز باد شده و باعث باز شدن تنگی شود . فشاری كه جهت باز كردن تنگی استفاده میشود ازتنه بالون به انتهای آن كه قسمت نرم و پلاستیكی آن بوده منتقل شده و باعث باز شدن ضایعه میشود ، بطور معمول میزان فشار مورد نیازجهت اینكار ٨ تا ١٢ اتمسفر است كه گاها در تنگی های سفت با رسوب شدید كلسیم تا ٣٠ اتمسفر هم نیاز است( فشار داخل لاستیك یك ماشین حدود ٣ تا ٤ اتمسفر میباشد).
بعد از اینكار استنت گذاری انجام میشود كه بازهم انواع متفاوتی از استنت ها داریم كه از قطر ٢ میلیمتر تا ٥ میلیمتر و از طول ٨ تا ٤٨ میلیمتر وجود دارد ، كه استنت هم از روی همین وایر بعد از خارج كردن بالون عبور داده شده و بعد از تعیین و مشخص شدن دقیق محل آن با تزریق ماده حاجب و فیلم برداری در چند نما ، بوسیله همین اینفلاتور بالون استنت باد شده در محل كارگذاری میشود سپس استنت در محل باقیمانده و بقیه اجزاء مانند بالونِ استنت و وایر خارج میشود . گاها در مواردی كه برخی قسمتهای استنت خوب باز نشده باشد از یكسری بالون های خاص با فشار بالا جهت باز كردن آن نقطه خاص استفاده میشود . سپس چند تزریق ماده حاجب و فیلم برداری جهت چك نهایی انجام شده و كار اتمام می یابد.

استنت چیست؟

استنت ها اصولا یک وسیله مشبک توری مانند هستند که از انواع مختلفی از آلیاژهای فلزی با یک تکنولوژی بسیار پیشرفته و با یک برش لیزری ساخته می شوند آلیاژهای معمولی که در این استنت ها استفاده می شود عمدتا کبالت کرومیوم Stainless Steel-Nitinol می باشد سایز استنت ها از ۲ میلی متر تا حدود ۵۰ میلی متر متفاوت است که بسته به نوع بیماری و سایز رگ انتخاب می شود.

تقسیم بندی استنت ها متفاوت است و براساس معیارهای مختلفی تقسیم می شوند از جمله : دارویی و غیر دارویی ، با بالون و بدون بالون ، جذبی و غیر جذبی

استنت های دارویی اصطلاحا به استنت هایی گفته می شود که بر روی سیستم مشبک توری استنت یکسری داروهای مخصوص که جلوی رشد سلولهای جدار رگ را می گیرد تا عود مجدد بیماری کاهش یابد بوسیله یکسری گیرنده های بیوشیمیایی خاصی تعبیه شده است که این داروها بسته به نوع استنت در عرض ۳ تا ۶ ماه به تدریج آزاد شده و مانع بسته شدن مجدد رگ را می گیرد این نوع استنت ها تقریبا فقط در عروق کرونر قلب استفاده می شوند و استنت های غیر دارویی عمدتا در عروق دیگرمانند کلیه ، مغز ، اندام ها و یا گاما در عروق کرونر قلب که قطر بزرگی دارند کارگزاری می شوند استنت های جذبی عمدتا از ماده اسید لاکتیک ساخته شده اند و بعد از کارگزاری درعرض حدود۳تا۶ماه بطور کامل جذب می شوند و هیچ چیزی از آنها بر جا نمی ماند استنت های بدون بالون که اصطلاحاSelf-expandable  گفته می شوند استنت هایی هستند که بر خلاف بیشتر استنت ها که بر روی بالون تعبیه شده اند و با باد کردن بالون در محل رگ کارگذاری و فیکس می شوند فاقد بالون بوده و بدلیل خاصیت ارتجاعی بالایشان وقتی از داخل پوشش محفظه خود آزاد می شوند در داخل رگ فیکس می شوند و مانع از برگشت تنگی می شوند این نوع استنت ها اصولا برای عروق غیر ازعروق کرونر قلب طراحی شده اند.