ایمنی بیمار چیست؟

به گفته‌ی سازمان جهانی بهداشت، ایمنی بیمار(Patient  Safety)، عبارت است از پیشگیری یا کاهش احتمال بروز آسیب‌ها و صدمات مرتبط با مراقبت‌های سلامت، به کمترین حد قابل قبول.  

 

اهداف ایمنی بیمار

ایمنی بیمار، تلاش در جهت پیشگیری و کاهش خطرات، خطاها و آسیب‌هایی است که در حین ارائه‌ی خدمات سلامت، برای بیماران ایجاد می‌شود. اساس ایمنی بیمار، بهبود مداوم بر پایه‌ی یادگیری از خطاها و وقایع ناگوار می‌باشد.

اصول اولیه ایمنی بیمار در 9 راه حل ایمنی بیمار ارائه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی گنجانده شده است:

• شناسایی صحیح بیمار

• برقراری ارتباطات موثر کارکنان سلامت در زمان تحویل بیمار

• 7 Rights دارودهی

• انجام پروسیجر صحیح در محل صحیح بدن بیمار

• تضمین صحت دارویی در مراحل انتقالی ارائه خدمات

• کنترل محلول‌های الکترولیتی با غلظت بالا

• اجتناب از اتصالات نادرست کاتترها و لوله‌ها

• استفاده‌ی یکباره از وسایل تزریقات

• بهبود بهداشت دست جهت جلوگیری از عفونت‌ها

واحد ایمنی بیمار با استفاده از رویکردهای مختلف از قبیل آموزش های مداوم، الزام به رعایت دستورالعمل ها، پایش و ارزیابی مکرر بخشها و کارکنان بالینی برای ارتقای روز افزون ایمنی بیمار تلاش می کند. همچنین با ترغیب کارکنان به گزارش داوطلبانه خطاها بر این است تا نگرش کارکنان را در جهت بهبود فرهنگ ایمنی بیمار ارتقا ببخشد.

 

فعالیت های واحد ایمنی بیمار   

• دریافت ثبت و بررسی خطاها و محاسبه شاخص ها

• برگزاری جلسات RCA  

• برگزاری واکراندهای مدیریتی ایمنی

• بررسی پرونده های بستری مجدد

• آموزش پرسنل در حیطه ایمنی بیمار

• بررسی ریسک خطاها با رویکرد پیشگیرانه

 

دستورالعمل های ایمنی بیمار

• دستورالعمل شناسایی صحیح بیمار

• دستورالعمل پیشگیری از سقوط بیمار

• دستورالعمل تزریقات ایمن

• دستورالعمل جراحی ایمن

• دستورالعمل اخذ رضایت آگاهانه از بیمار

• دستورالعمل تضمین صحت دارویی

• دستورالعمل داروهای هشدار بالا

• دستورالعمل داروهای با اسامی و اشکال مشابه

• دستورالعمل داروهای حیات‌بخش و ضروری

• دستورالعمل پیشگیری از زخم فشاری

• دستورالعمل پیشگیری از اتصالات نادرست کاتترها و لوله‌ها

• دستورالعمل برقراری ارتباطات در حین تحویل بیماران

• دستورالعمل بازدیدهای مدیریتی ایمنی بیمار

کدهای 29 گانه Never Event

کد و شرح موارد 29 گانه :

کد1. انجام عمل جراحی به صورت اشتباه روی عضو سالم

کد 2. انجام عمل جراحی به صورت  اشتباه روی بیمار دیگر

کد 3. انجام عمل جراحی با روش اشتباه بر روی بیمار ( مثال: در بیماری كه مبتلا به توده های متعدد بافتی در یك عضو از بدن است و می باید یكی از توده های بافتی را كه اثر فشاری ایجاد كرده است برداشته شود و به اشتباه توده دیگری مورد عمل جراحی قرار می گیرد...)

کد4 . جا گذاشتن هر گونه device اعم از گاز و قیچی و پنس... در بدن بیمار

کد 5. مرگ در حین عمل جراحی یا بلافاصله بعد از عمل در بیمار دارای وضعیت سلامت طبیعی(كلاس یك طبقه بندی ASA انجمن بیهوشی آمریكا)

کد6 .تلقیح مصنوعی با دهنده ( DONOR ) اشتباه درزوجین نابارور

کد7. مرگ یا ناتواتی جدی بیمار به دنبال هر گونه استفاده از دارو و تجهیزات آلوده میكروبی

کد 8.  مرگ یا ناتوانی جدی بیمار به دنبال استفاده از دستگاه های آلوده (مثال: وصل دستگاه دیالیز HBS Ag  آنتی ژن مثبت به  بیمار HBS Ag  آنتی ژن منفی

کد 9.  مرگ یا ناتوانی جدی بیمار به دنبال هر گونه آمبولی عروقی

کد 10. ترخیص و تحویل نوزاد به شخص و یا اشخاص غیر از ولی قانونی

کد11 .  مربوط به فرار یا مفقودی که بیش از 4 ساعت طول بکشد در بیماران بستری که نیازمند مراقبت امن و سطح بالای تحت نظر می باشند مانند دمانس، سایکوز و سایر اختلالات سایکولوژیک و خطر خودکشی می باشد

کد12. خودكشی یا اقدام به خودكشی در مركز درمانی

کد 13. مرگ یا ناتوانی جدی بیمار به دنبال هر گونه اشتباه در تزریق نوع دارو،  دوزدارو ، زمان تزریق دارو و ...

کد14. مرگ یا ناتوانی جدی مرتبط با واكنش همولیتیك به علت تزریق گروه خون اشتباه در فرآورده های خونی

کد 15.  كلیه موارد مرگ یا عارضه مادر بر اثر زایمان طبیعی و سزارین

کد 16. مرگ یا ناتوانی جدی به دنبال هیپوگلیسمی در مركز درمانی

کد 17. زخم بستر درجه 3 یا 4 بعد از پذیرش بیمار

کد 18.  كرنیكتروس نوزاد ناشی از تعلل در درمان

کد19. مرگ یا ناتوانی جدی بیمار به علت هر گونه دستكاری غیر اصولی ستون فقرات ( مثال: به دنبال فیزیوتراپی و ...)

کد20. مرگ یا ناتوانی جدی در اعضای تیم احیاء متعاقب هر گونه شوك الكتریكی به دنبال احیای بیمار كه می تواند ناشی از اشكالات فنی تجهیزات باشد.

کد21. حوادث مرتبط با استفاده اشتباه گازهای مختلف به بیمار ( اكسیژن یا گازهای دیگر )

کد 22. سوختگی های به دنبال اقدامات درمانی مانند الكترود های اطاق عمل (مانند: سوختگی های بدن به دنبال جراحی قلب)

کد23 . موارد مرتبط با محافظ و نگهدانده های اطراف تخت (مثال:گیر كردن اندام بیمار در محافظ، خرابی محافظ و ...)

کد24 . سقوط بیمار ( مثال:  سقوط در حین جابجایی بیمار در حین انتقال به بخش تصویر برداری، ، سقوط از پله و ...) تنها در مواردی که منجر به فوت بیمار یا عارضه منجر به مداخله درمانی و طولانی شدن زمان بستری گردد

کد25 . موارد مرتبط با عدم رعایت و عدول از چارچوب اخلاق پزشكی

کد 26. هرگونه آسیب فیزیكی ( ضرب و شتم و ...) وارده به بیمار

کد27. ربودن بیمار

کد28 .اصرار به تزریق داروی خاص خطر آفرین یا قطع تعمدی اقدامات درمانی توسط كادر درمان 

کد 29: كلیه موارد مرگ یا عارضه نوزاد براثر زایمان طبیعی و سزارین