
1401/11/09 09:49:24
نارسايي مزمن كليه
نارسايي مزمن كليه
در پزشكي به شرايطي كه در آن كليه نتواند به طور بايسته عمل كند گفته ميشود و به معني كاهش شديد عملكرد كليه است. كليه نقش مهمي در دفع مواد زائد و تعادل آب و الكتروليتها در بدن دارد. نارسايي كليوي به دو نوع مزمن و حاد تقسيم ميگردد. هر يك از اين دو نوع خود ميتواند در نتيجه شمار زيادي از ديگر معضلات بدني پديد آمده باشد. در مراحل انتهايي درمان نگهدارنده، دياليز صفاقي يا عروقي و پيوند كليه است.
راههاي تشخيص:
بيماري مزمن كليوي باعث تخريب كليهها ميشود. كه پيشرونده و برگشتناپذير است. كليهها به حفظ تعادل مواد معدني و الكتروليتهايي مانند كلسيم، سديم و پتاسيم كمك ميكند، نقش مهمي در توليد سلولهاي قرمز خون بازي ميكنند و اسيد و باز خون را متعادل ميكند. پس اگر كليهها آسيب ببينند نميتوانند وظيفه خود را بخوبي انجام دهند.
علائم نارسايي مزمن كليه
· دستگاه قلب و عروق: تنگي نفس، فشار خون بالا و بيماري قلبي زودرس
· دستگاه استخواني ـ عضلاني: ضعف عضلاني، دردهاي استخواني و ايجاد نقرس
· دستگاه عصبي: گزگز و مورمور دستها و پاها، بي خوابي، بي حالي، حملات تشنج و اختلال هوشياري
· دستگاه گوارش: بي اشتهايي، تهوع، استفراغ، بوي بد دهان و خونريزي گوارشي
· دستگاه خونساز: كم خوني، خونريزي و ضعف سيستم ايمني بدن
· دستگاه غدد داخلي: پر كاري غده پاراتيروئيد، قطع قاعدگي، ناتواني جنسي، ناباروري و زياد شدن چربي هاي خون
· دستگاه تنفس: تنگي نفس و احتقان ريوي
· پوست: خارش و رنگ پريدگي
عوارض بيماري كليوي عبارت است از:
· احتباس مايعات كه ميتواند منتهي به تورم در بازوها و پاها، فشار خون بالا، يا احتباس آب در ريهها شود.
· افزايش ناگهاني سطح پتاسيم در خون، كه ميتواند منتهي به آسيب عملكرد قلب شود.
· آنمي.
· كاهش ميل جنسي يا ناتواني جنسي.
· آسيب به سيستم اعصاب مركزي، كه ميتواند منجر به اشكال در تمركز، تغييرات شخصيتي يا تشنج شود.
· كاهش پاسخ ايمني بدن كه فرد را مستعد عفونت ميسازد.
· پريكارديت (التهاب غشاء كيسه مانندي كه قلب را ميپوشاند.)
· عوارض بارداري كه حامل خطراتي براي مادر و جنين در حال رشد ميباشد.
· آسيب جبرانناپذير به كليهها، كه نهايتاً براي بقا به دياليز يا پيوند كليه نياز ميشود.
درمان نارسايي كليه
با خرابي كليهها، خون ديگر تصفيه نميشود. مواد زائد و مايعات اضافي در بدن ساخته شده ولي دفع نميشوند، و مواد شيميايي از تعادل خارج ميشود. اين مسئله ميتواند به بيماري و حتي مرگ منجر شود. گرچه نارسايي كليوي درمان ندارد، اما برخي درمانهاي خاص ميتواند به حفظ بدن در شرايط قابل قبول كمك كند.
دياليز
دياليز درماني براي تصفيه خون است. دو نوع دياليز وجود دارد:
همودياليز: تصفيه خون با استفاده از يك ماشين تصفيه، در اين روش بيمار متصل به يك ماشين شده و خون بدن وي در آن ماشين ميچرخد، و پس از تميز شدن مجدد به بدن خودش باز ميگردد.
دياليز صفاقي: استفاده از پردههاي طبيعي دور احشاي شكم خود بيمار، مايعي تزريق شده به داخل شكم به همراه پردههاي صفاق مسئوليت تميز كردن خون بيمار را بر عهده ميگيرند.
نكات ويژه در خصوص رژيم غذايي مبتلايان به بيماريهاي مزمن كليه
· به دليل كم اشتهايي مبتلايان بهتر است تعداد وعدههاي غذاي مصرفي روزانه افزايش و حجم هر وعده كاسته شود.
· به دليل محدوديتهاي غذايي مصرف ويتامينها و املاح معدني تحت نظر پزشك معالج انجام شود.
· محدود كردن مصرف نمك و همچنين اجتناب از مصرف غذاهاي پرنمك مثل خيار شور، رب گوجه فرنگي، دوغ شور، انواع سسهاي آماده و ...
· با توجه به ميزان بالاي پتاسيم سيب زميني، قبل از مصرف پوست آن گرفته و به مدت دو ساعت در آب خيسانده شود.
· محدود كردن مصرف حبوبات به علت بالا بودن پتاسيم آنها.
· گوشت مصرفي بايد كاملاً صاف و بدون چربي باشند. ماهي و مرغ نيز بدون پوست مصرف گردد.
· در صورت مصرف پنير با قرار دادن آن تا چند ساعت در آب تا نمك آن بايد گرفته شود.
· شير و ماست مصرفي بايد كم چرب باشد.
· روغن مصرفي بايد حتماً از نوع نباتي مايع باشد. جهت سرخ كردن هم از روغن مخصوص استفاده گردد.
· كنترل مصرف سبزيها و ميوهها به علت ميزان بالاي پتاسيم آنها.