سنگ كلیه

عوامل زمینه ساز بروز سنگ های كلیه :

* كم تحركی 

* پركاری تیروئید 

* اسیدوز توبولی كلیه

* مصرف زیاد نمك   

* افزایش كلسیم ادرار با علت ناشناخته

 

* افزایش اگزالات ادرار: تنها هشت ماده ی غذایی سبب افزایش دفع ادراری اگزالات می شوند. این مواد غذایی شامل: اسفناج، ریواس، چغندر، آجیل، شكلات، چای، سبوس گندم و توت فرنگی هستند.
* پروتئین حیوانی: رژیم غذایی پر پروتئین همراه با افزایش دفع كلسیم، اگزالات و اورات است.
* فیبر غذایی: افزایش فیبر غذایی، سبب كاهش عوامل خطر تشكیل سنگ به خصوص سنگ های كلسیمی می شود. 

آموزش خودمراقبتی در منزل:

درمان تغذیه ای در سنگ های اگزالات كلسیم اولین و مهمترین جزء درمان تغذیه ای این بیماران، مصرف فراوان آب است. مورد بعدی، كاهش اگزالات رژیم غذایی است كه به خصوص با حذف آن هشت ماده ی غذایی غنی از اگزالات (اسفناج، ریواس، چغندر، آجیل، شكلات، چای، سبوس گندم و توت فرنگی)، تا حد زیادی اگزالات رژیم غذایی كاهش می یابد.

 درمان تغذیه ای در سنگ های اسید اوریكی :بیماران مبتلا به سنگ های اسید اوریكی باید آب زیادی مصرف كنند و لازم است با تجویز رژیم غذایی با باقیمانده ی قلیایی، pH ادرار آنها را كمی افزایش داد تا به 6-5/6 برسد. در صورتی كه افزایش اسید اوریك شدید باشد، باید پروتئین تنها در محدوده ی توصیه شده مصرف شود و مصرف منابع غذایی حاوی پورین از جمله گوشت ها، عصاره ی گوشت، حبوبات و سایر منابع باید كاهش یابد.
درمان تغذیه ای در سنگ های سیستئینی :این بیماران باید آب فراوانی (بیشتر از 4 لیتر روز) بنوشند. اغلب لازم است در طول شب نیز بیدار شده و آب بنوشند. رژیم غذایی با باقیمانده ی قلیایی، برای افزایش pH ادرار تا 7/5 لازم است. به علاوه برای آنها رژیم غذایی حاوی سیستئین، متیونین و سیستئین كم توصیه می شود. اگر با این موارد سنگ كنترل نشود، پنی سیلامین هم تجویز می شود كه اثرات جانبی زیادی دارد. در مورد سنگ های STRUVITE، درمان تغذیه ای چندان نقشی ندارد و درمان آنها شامل درمان آنتی بیوتیكی و نیز برداشتن سنگ به وسیله جراحی است.
در مجموع، به همه افراد سالم،‌به خصوص، افراد مستعد بروز سنگ كلیه توصیه می شود، در طول روز به مقدار كافی آب و مایعات مصرف نمایند. افراد مبتلا به سنگ های كلیه نیز حتماً حداقل 2 لیتر آب در طول روز بنوشند و علاوه بر توجه به نكات فوق، برای تنظیم رژیم غذایی بر حسب نوع سنگ، با یك متخصص تغذیه مشورت نمایند.