سرطان پستان

سرطان پستان یكی از شایع­ترین سرطان­ ها در خانم در سراسر جهان می­باشد و دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در خانم­ها می­باشد. این بیماری ممكن است در آقایان نیز مشاهده شود (كمتر از یك درصد سرطان پستان در مردان روی می­دهد).

 

عوامل خطر در ابتلا به سرطان پستان كدامند؟

1. جنس (خانم­ها شایع است) و افزایش سن

2. سرطان قبلی سینه: احتمال گسترش سرطان در همان پستان یا پستان دیگر را افزایش می­یابد.

3. تاریخچه خانوادگی: مبتلا بودن اقوام درجه یك خانواده (مادر، دختر و خواهر) به سرطان پستان احتمال ابتلای فرد را دو برابر می­كند، ابتلای دو نفر از اقوام درجه یك خانواده، ابتلای فرد را 5 برابر می­كند.

4. قاعدگی زودرس (قبل از 12 سالگی)، عدم حاملگی، اولین زایمان بعد از 30 سالگی، یائسگی دیررس (بعد از 55 سالگی) و هورمون درمانی، قرص­های ضدبارداری خوراكی، درمان جایگزینی هورمون، سیگار كشیدن و رژیم پر چربی نیز از عوامل ضعیف موثرند.

5. سایر عوامل ممكن است شامل تماس با پرتوهای یونیزه در نوجوانی و جوانی، چاقی، مصرف الكل (آبجو و مشروب)، رژیم غذایی پر چربی می­باشند.

علائم سرطان پستان چیست؟

سرطان پستان به صورت یك توده منفرد و یك طرفه اغلب در ربع فوقانی خارج پستان ظاهر می­شود. توده معمولاً بدون درد، غیر حساس، سفت، بد شكل و غیر متحرك بوده و توسط بیمار یا همسرش كشف می­شود. (در بعضی از زنان هیچ علامتی نداشته و هیچ توده­ای لمس نمی­شود، اما ماموگرافی غیر طبیعی دارند) .در موارد پیشرفته ممكن است نوك سینه فرو رفته و پوست آن مثل پرتقال شده و كشیده می­شود و یا ترشحات غیر عادی (خون آلود) از نوك پستان خارج می­شود.

 

سرطان پستان چگونه تشخیص داده می­شود؟

تشخیص بر اساس علایم و نشانه ­های بیمار، معاینه پزشك، ماموگرافی، سونوگرافی، ام آر آی و نمونه­ برداری با سوزن می­تواند انجام گیرد.

 

درمان سرطان سینه

درمان به صورت درمان جراحی (قسمتی و یا تمام پستان برداشته می­شود)، رادیوتراپی، هورمون درمانی و شیمی درمانی انجام می­شود.

 

پیشگیری از ابتلا به سرطان پستان:

1. حفظ تناسب اندام و رژیم غذایی سالم

2. ورزش مرتب و قاعده مند (حداقل چهار ساعت در هفته)

3. اگر از درمان­های هورمونی استفاده كرده و یا از قرص­های پیشگیری از بارداری استفاده می­كنید، با پزشكتان درباره اثرات آنها بر سرطان سینه مشورت نمایید.

4. نوزادان خود را با شیر خودتان تغذیه نمایید.

5. اگر می­خواهید بعد از سی سالگی بچه­ دار شوید، با پزشكتان درباره خطرات آن صحبت نمایید.

6. اگر سابقه خانوادگی و یا ژنتیكی ابتلا به این بیماری را دارید، از داروهای ضد استروژنی یا سایر داروها كه ترشح استروژن را كاهش داده و یا كم می­كند و یا جراحی ­ها پیشگیری كننده می­شود برای كاهش خطر ابتلا به این نوع سرطان استفاده نمود.

7. انجام ماموگرافی منظم بعد از 40 سالگی سالانه انجام شود.

8. معاینه پستان توسط فرد ماهیانه انجام شود. انجام معاینه پستان توسط پزشك در سنین 40-20 سال هر 3 سال بعد از 40 سالگی سالیانه انجام شود.

 

مواردی كه می­توانند در محافظت از ابتلا فرد به سرطان مؤثر باشند:

* ترك سیگار: سیگار، دود سیگار و مصرف تنباكو و حشیش از علل بروز سرطان مری، گلو، دهان و ریه می­باشد. همچنین از افرادی كه سیگار می­كشند به دلیل مضرات دود سیگار اجتناب كنید. سیگار در شكل غیر مستقیم و نهفته و اثرات دود آن در افراد غیر سیگاری، علت مرگ صدها تن از مبتلایان به سرطان ریه در سراسر دنیا می­باشد. همچنین بین سیگار و بروز سرطان دهانه رحم در زنان ارتباط وجود دارد.

* در رژیم غذایی خود مصرف غذاهای پرچرب را محدود كنید، به خصوص چربی­ های حیوانی، مصرف غذاهای حاوی چربی­ های اشباع شده، خطر بروز سرطان روده، پروستات و پستان را افزایش می­دهد.

* میوه ­ها و سبزیجات تازه مصرف كنید. آنتی اكسیدان­های موجود در این غذاها، بدن را در برابر ابتلا به سرطان محافظت می­كنند. جهت كاهش خطر بروز سرطان، روزانه چهار تا پنج وعده میوه و سبزی در رژیم غذایی خود بگنجانید.

* از نظر جسمی فعال باشید. وزن ایده آل داشته باشید.

* از مصرف الكل پرهیز كرده و آن را به حداقل ممكن برسانید. مصرف زیاد الكل با سرطان­های بینی، دهان، زبان، لوله گوارش و كبد در ارتباط است.

* از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب بپرهیزید. ملانوما نوعی سرطان پوست است كه معمولاً با قرار گرفتن در معرض نور آفتاب مرتبط است. هنگامی كه در معرض آفتاب قرار می­گیرید از كلاه و كرم­های مخصوص استفاده نمایید.

* هنگام كار كردن و یا سر و كار داشتن با مواد شیمیایی سرطان زا، از وسایل حفاظتی مانند دستكش، لباس مخصوص و ماسك استفاده كنید. از   دستورالعمل­هایی كه بر روی این مواد نوشته شده ­اند در حین استفاده آنها، پیروی كنید.

* از ویروس­ هایی كه از طریق آمیزش جنسی منتقل می­شوند خود را محافظت نمایید. برخی از این ویروس­ها مثل پاپیلوما ویروس (HIV) خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم و سرطان­های روده­ ای را افزایش می­دهند. از سلامت جنسی همسر و یا پارتنر خود مطمئن باشید. در صورت احتمال وجود بیماری در هر كدام از زوجین، از كاندوم در هر بار نزدیكی استفاده نمایید.

* سطح زندگی خود را بهبود بخشید و سالم زندگی كنید. اگر می­خواهید در روش زندگی خود تغییراتی به وجود آورید شما قادر نخواهید بود آن را به یكباره عوض كنید. سعی كنید تا رفتارهای بهداشتی خود را ارتقا دهید،‌ در این صورت به اهداف شیوه زندگی ایده آل خود، نزدیك می­شوید. اگر این موارد را به كار ببندید به میزان زیادی احتمال ابتلا به سرطان را كاهش می­دهید.

* در صورت شناسایی زودرس سرطان، درمان آن موفقیت آمیزتر می­باشد. معاینات دوره ­ای سالانه انجام دهید كه شامل آزمایشات غربالگری هم می­باشد. در مورد آزمایشات غربالگری كه برای سن شما پیشنهاد می­شود و متناسب با تاریخچه پزشكی خانوادگی شما هست از پزشك و یا كادر درمانی سوال نمایید و آن­ها را انجام دهید.